Trước khi có tên là Thăng Long, khu vực này đã được các triều đại tiền Lý sử dụng làm kinh đô và trung tâm quản lý đất nước, nhưng đến khi Vua Lý Thái Tổ lên ngôi, ông quyết định chọn địa điểm này làm kinh đô chính thức và đặt tên là Thăng Long (Hà Nội ngày nay).
Kinh đô Thăng Long đã trở thành trung tâm văn hóa, chính trị và kinh tế của Việt Nam trong hơn 7 thế kỷ, cho đến khi kinh đô bị di chuyển đến Huế vào thế kỷ 19
Kinh đô Thăng Long chính thức được thành lập vào năm nào?
A. Năm 939
B. Năm 1009
C. Năm 1010
D. Năm 1012
Đáp án đúng: C
Kinh đô Thăng Long chính thức được thành lập vào năm 1010
Giải thích đáp án
Năm Canh Tuất (1010), trong bối cảnh đất nước vẫn còn đang chịu ảnh hưởng của những cuộc chiến tranh liên miên, vua Lý Thái Tổ đã đưa ra một quyết định vô cùng quan trọng: dời đô từ Hoa Lư (Ninh Bình) ra thành Đại La (tức Hà Nội ngày nay), đổi tên thành Thăng Long.
Ý đồ của vua không chỉ đơn thuần là di chuyển đô thành, mà còn là khát vọng xây dựng một đất nước bền vững, thịnh vượng, phồn vinh và hạnh phúc cho toàn dân.
Đây thực sự là một quyết định lịch sử, có tầm nhìn xa, trông rộng của một bậc minh vương kiệt xuất. Vua Lý Thái Tổ hiểu rõ rằng, chỉ có một kinh đô vững chắc, phát triển thịnh vượng mới có thể giúp đất nước đi lên và vươn tới những đỉnh cao mới.
Với sự đầu tư vào hạ tầng, công trình kiến trúc và kinh tế, Kinh đô Thăng Long đã trở thành một điểm đến thu hút những nhà thương gia và các nghệ sĩ, nhà văn đến từ khắp nơi. Các công trình đình, chùa, đền thờ, hoàng cung, các công trình kiến trúc độc đáo khác đã được xây dựng và hoàn thiện, tạo nên một bức tranh văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc Việt Nam.
Thời kỳ phát triển rực rỡ của Thăng Long đã đánh dấu một giai đoạn mới trong lịch sử phát triển của đất nước. Nó đã mang lại những kết quả to lớn cho đất nước Việt Nam, giúp đất nước chuyển mình từ một nước có lịch sử chiến tranh dài đằng đẵng, đến một quốc gia thịnh vượng và hạnh phúc, nơi mà trăm dân, muôn họ được an hưởng thái bình, hạnh phúc.
Ý nghĩa của tên gọi Thăng Long
Theo các nhà nghiên cứu lịch sử Việt Nam, tên gọi “Thăng Long” được đặt bởi vua Lý Thái Tổ vào năm 1010 khi ông dời đô từ thành Hoa Lư đến Kinh thành Đại La. Truyền thuyết cho biết rằng khi đó, trên con thuyền tạm đỗ của vua Lý Thái Tổ có xuất hiện một con rồng vàng, cho nên ông đã quyết định đổi tên thành Đại La thành Thăng Long.
Ý nghĩa của tên gọi Thăng Long rất đặc biệt và có sự kết hợp giữa hai yếu tố quan trọng của văn hóa Việt Nam là rồng và phúc lộc thọ. Rồng được coi là biểu tượng của quyền lực và sự thịnh vượng, trong khi phúc lộc thọ thể hiện sự tài lộc và sức khỏe.
Việc đặt tên Thăng Long cho thủ đô mới của đất nước đã truyền tải thông điệp về sự hùng mạnh, giàu có và phát triển của đất nước. Tên gọi này cũng cho thấy lòng tôn kính của người Việt đối với rồng, một trong những linh vật quan trọng nhất trong văn hóa và lịch sử của Việt Nam.
Những tên gọi của Hà Nội trước đây
Trước khi đổi tên thành Thăng Long, khu vực này đã được gọi bằng những cái tên khác nhau theo từng thời đại, triều đại.
Từ thời nhà Tùy (581) đến năm 1010, Thăng Long đã có tới 5 cái tên khác nhau, cụ thể như sau:
- Tống Bình: Tên gọi do nhà Tùy (581-618) và nhà Đường (618-907) bên Trung Quốc đô hộ gọi.
- Long Đỗ: Truyền thuyết kể rằng lúc Cao Biền nhà Đường, vào năm 866 mới đắp thành Đại La, thấy thần nhân hiện lên tự xưng là thần Long Đỗ. Do đó, trong sử sách thường gọi Thăng Long là đất Long Đỗ.
- Đại La: Đại La hay Đại La thành nguyên là tên vòng thành ngoài cùng bao lấy Kinh Đô Thăng Long xưa.
- Thăng Long: Sách Đại Việt sử ký toàn thư viết lý do hình thành tên gọi này như sau: “Mùa Thu, năm Canh Tuất (1010) vua từ thành Hoa Lư, dời đô ra Kinh phủ thành Đại La, tạm đỗ thuyền dưới thành, có rồng vàng hiện lên ở thuyền ngự, nhân đó đổi tên thành gọi là thành Thăng Long”.
- Đông Đô: “Mùa Hạ tháng 4 năm Đinh Sửu (1397) lấy Phó tướng Hồ Hán Thương coi phủ đô hộ là Đông Đô” – Đại Việt sử ký toàn thư. Đông Đô tức Thăng Long, lúc ấy gọi Thanh Hóa là Tây Đô, Thăng Long là Đông Đô.
- Đông Quan: Đây là tên gọi Thăng Long do quan quân nhà Minh đặt ra với hàm nghĩa kỳ thị Kinh đô của Việt Nam, chỉ được ví là “cửa quan phía Đông” của Nhà nước phong kiến Trung Hoa.
- Đông Kinh: Sách “Đại Việt sử ký toàn thư” viết về sự ra đời của tên “Đông Kinh” như sau: “Mùa Hạ, tháng 4 năm Đinh Mùi (1427), Vua (tức Lê Lợi) từ điện tranh ở Bồ Đề, vào đóng ở thành Đông Kinh, đại xá đổi niên hiệu là Thuận Thiên, dựng quốc hiệu là Đại Việt đóng đô ở Đông Kinh. Ngày 15, vua lên ngôi ở Đông Kinh, tức là thành Thăng Long. Vì Thanh Hoá có Tây Đô, cho nên gọi thành Thăng Long là Đông Kinh” (Sách “Toàn thư”, Tập 2, Hà Nội 1993, tr293).
- Bắc Thành: Tên gọi thời Tây Sơn. Đời Tây Sơn (Nguyễn Huệ-Quang Trung 1787-1802) vì kinh đô đóng ở Phú Xuân (Huế) nên gọi Thăng Long là Bắc Thành.
