Sự chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế của nước ta từ khi đổi mới là một quá trình không ngừng nhằm tăng cường năng lực cạnh tranh, phát triển bền vững và hội nhập quốc tế. Cơ cấu ngành kinh tế đã có những thay đổi tích cực, phù hợp với xu hướng phát triển của thế giới và nhu cầu của đất nước.
Từ khi đổi mới đến nay, sự chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế của nước ta diễn ta theo xu hướng như thế nào? Dưới đây là bài viết giải thích chi tiết đáp án này nhé. Trong bài này cô có sử dụng các tư liệu mới, tham khảo các kiến thức từ nhiều nguồn để cung cấp thông tin đến các em.
Sự chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế của nước ta từ khi đổi mới đến nay diễn ra theo xu hướng?
A. Tăng tỉ trọng ngành nông nghiệp và công nghiệp – xây dựng.
B. Tăng tỉ trọng ngành công nghiệp – xây dựng và dịch vụ.
C. Giảm tỉ trọng ngành nông nghiệp và công nghiệp – xây dựng.
D. Giảm tỉ trọng ngành nông nghiệp và dịch vụ.
Đáp án đúng: B
Sự chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế của nước ta từ khi đổi mới đến nay diễn ra theo xu hướng tăng tỉ trọng ngành công nghiệp – xây dựng và dịch vụ. Đây là quá trình phù hợp với quy luật phát triển kinh tế, nhằm tận dụng hiệu quả các nguồn lực xã hội và hội nhập sâu rộng vào kinh tế khu vực và toàn cầu.
Tăng tỉ trọng ngành công nghiệp – xây dựng và dịch vụ là một trong những mục tiêu quan trọng của chính sách phát triển kinh tế của Việt Nam.
Đây là biểu hiện của sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực, giảm phụ thuộc vào ngành nông nghiệp truyền thống và tăng khả năng cạnh tranh của ngành công nghiệp – xây dựng và dịch vụ.
Đổi mới là gì?
Đổi mới là tên gọi của những cải cách kinh tế được khởi xướng ở Việt Nam vào năm 1986 với mục tiêu xây dựng một “nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”. Đổi mới 1986 được coi là bước ngoặt quan trọng trong quá trình phát triển của Việt Nam sau thời kỳ khó khăn và khủng hoảng kinh tế – xã hội do chiến tranh, cấm vận và cơ chế quan liêu bao cấp.
Đổi mới được Đảng Cộng sản Việt Nam tiến hành trong Đại hội lần thứ 6 của Đảng. Những cải cách này đã mở rộng vai trò của các yếu tố thị trường trong việc điều phối hoạt động kinh tế giữa các doanh nghiệp và cơ quan nhà nước, cho phép sở hữu tư nhân của các doanh nghiệp nhỏ và thành lập sàn giao dịch chứng khoán cho cả các doanh nghiệp nhà nước và phi nhà nước.
Đổi mới cũng là sự đổi mới trong tư duy lý luận và thực tiễn của Đảng Cộng sản Việt Nam, từ việc áp dụng một cách đơn định các nguyên lý của chủ nghĩa Mác – Lênin đến việc sáng tạo và phát triển theo hoàn cảnh và điều kiện của Việt Nam.
Đổi mới đã mang lại những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử cho Việt Nam. Nền kinh tế Việt Nam đã có bước phát triển vượt bậc, từ một nước nghèo và trì trệ trở thành một nước có thu nhập trung bình và hội nhập sâu rộng với thế giới. Đời sống nhân dân được cải thiện đáng kể, các chỉ tiêu về giáo dục, y tế, an sinh xã hội được nâng cao.
Vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế được củng cố và nâng lên. Đất nước duy trì được sự ổn định chính trị, an ninh quốc phòng, bảo vệ được chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ.
Những biến động trong cơ cấu kinh tế Việt Nam từ khi đổi mới?
Cơ cấu kinh tế là gì?
Cơ cấu kinh tế là tỷ lệ phân bổ giá trị gia tăng của các ngành kinh tế trong tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Cơ cấu kinh tế phản ánh mức độ phát triển và hiệu quả của các ngành kinh tế, cũng như mức độ hội nhập và thích ứng với nền kinh tế thế giới.
Từ khi đổi mới (1986), cơ cấu kinh tế Việt Nam đã có những biến động lớn, góp phần nâng cao năng lực sản xuất và nâng cao thu nhập của người dân.
Những biến động trong cơ cấu kinh tế của Việt Nam từ sau đổi mới
Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo thành phần kinh tế
Một trong những biến động quan trọng là sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo các thành phần kinh tế. Trước khi đổi mới, kinh tế Việt Nam chủ yếu dựa vào thành phần nhà nước và hợp tác xã, chiếm hơn 90% GDP.
Sau khi đổi mới, Việt Nam đã mở rộng không gian hoạt động cho các thành phần kinh tế khác như tư nhân, nước ngoài và hỗn hợp. Điều này đã tạo ra sự cạnh tranh và đa dạng hóa nguồn lực, thúc đẩy sự sáng tạo và năng động của kinh tế.
Theo thống kê của Tổng cục Thống kê, vào năm 2019, tỷ trọng của thành phần nhà nước trong GDP chỉ còn khoảng 28%, trong khi tỷ trọng của thành phần tư nhân là 42%, nước ngoài là 18% và hỗn hợp là 12%.
Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành
Một biến động khác là sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo các ngành kinh tế. Trước khi đổi mới, kinh tế Việt Nam chủ yếu dựa vào nông nghiệp, chiếm hơn 40% GDP.
Sau khi đổi mới, Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ các ngành công nghiệp và dịch vụ, nhờ vào việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng, công nghệ và nhân lực. Điều này đã giúp Việt Nam nâng cao giá trị gia tăng và tích lũy vốn cho phát triển bền vững.
Theo thống kê của Tổng cục Thống kê, vào năm 2019, tỷ trọng của nông nghiệp trong GDP chỉ còn khoảng 14%, trong khi tỷ trọng của công nghiệp là 34% và dịch vụ là 42%.
Những biến động trong cơ cấu kinh tế Việt Nam từ khi đổi mới cho thấy sự tiến bộ và chuyển mình của kinh tế Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn còn phải đối mặt với nhiều thách thức như sự phụ thuộc vào xuất khẩu lao động thấp, sự chậm chuyển dịch sang các ngành công nghiệp cao cấp và dịch vụ hiện đại, sự thiếu minh bạch và hiệu quả của quản lý nhà nước.
Việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế ảnh hưởng như thế nào đến đời sống của người dân Việt Nam?
Việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế là một quá trình cần thiết và không thể tránh khỏi trong sự phát triển của một quốc gia. Việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế có ảnh hưởng như thế nào đến đời sống của người dân Việt Nam? Đây là một câu hỏi không có câu trả lời đơn giản, bởi vì ảnh hưởng của việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế là đa chiều và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.
Cơ hội
Việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế có thể mang lại những lợi ích cho đời sống của người dân Việt Nam.
Ví dụ, việc chuyển dịch từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ có thể tạo ra nhiều việc làm mới, nâng cao thu nhập và tiêu dùng cho người lao động. Việc chuyển dịch từ kinh tế tập trung sang kinh tế thị trường có thể khuyến khích sự cạnh tranh, đổi mới và sáng tạo, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng của hàng hóa và dịch vụ.
Việc chuyển dịch từ kinh tế đóng cửa sang kinh tế mở có thể mở rộng quan hệ hợp tác và giao lưu với các nước trong khu vực và trên thế giới, tận dụng những cơ hội từ quá trình toàn cầu hóa.
Khó khăn – thách thức
Mặt khác, việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế cũng có thể gây ra những thách thức và bất lợi cho đời sống của người dân Việt Nam.
Ví dụ, việc chuyển dịch từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ có thể làm giảm vai trò của ngành nông nghiệp trong nền kinh tế, ảnh hưởng đến an ninh lương thực và sinh kế của hàng triệu hộ nông dân.
Việc chuyển dịch từ kinh tế tập trung sang kinh tế thị trường có thể làm gia tăng sự phân hóa giàu nghèo, bất bình đẳng xã hội và thiếu minh bạch trong quản lý nhà nước.
Việc chuyển dịch từ kinh tế đóng cửa sang kinh tế mở có thể làm cho nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào các yếu tố bên ngoài, phải đối mặt với những rủi ro và biến động từ quá trình toàn cầu hóa.
Như vậy, việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế là một quá trình kéo dài và phức tạp, có ảnh hưởng như thế nào đến đời sống của người dân Việt Nam phải được xem xét theo từng giai đoạn, lĩnh vực và đối tượng. Để giảm thiểu những bất lợi và tận dụng những lợi ích của việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chính phủ và các cơ quan liên quan cần có những chính sách và biện pháp thích hợp.
FAQs
Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế có góp phần giải quyết được vấn đề thất nghiệp không?
Một số nghiên cứu cho rằng sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ có thể giúp giảm tỷ lệ thất nghiệp bằng cách tạo ra nhiều việc làm mới, nâng cao thu nhập và nhu cầu tiêu dùng. Tuy nhiên, sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế cũng có thể gây ra thất nghiệp cấu trúc do sự bất đồng bộ giữa nhu cầu và nguồn cung lao động về mặt số lượng, chất lượng và địa lý.
Việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế có ảnh hưởng đến các ngành kinh tế truyền thống như nông nghiệp hay thủ công nghiệp không?
Theo các nghiên cứu, khi thu nhập tăng, người tiêu dùng có nhu cầu chi tiêu tăng đối với các sản phẩm công nghiệp và dịch vụ, làm giảm tỷ trọng của nông nghiệp trong cơ cấu kinh tế. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là nông nghiệp bị suy thoái, mà chỉ là sự điều chỉnh lại nguồn lực cho phù hợp với quy luật phát triển.